مریم علی‌پور

کوتاه نویسی

از کوتاه‌خوانی تا کوتاه‌نویسی

در جاده‌ها وقتی نگاهم به بیلبوردهای تبلیغاتی می‌افتد با خودم می‌پرسم چطور راننده‌ای که با سرعت صد و بیست کیلومتر در حال رانندگی است توجه‌اش به آن نوشته‌های طولانی، ریز و درهم جلب می‌شود؟ روی آن بیلبوردهای تبلیغاتی فقط جای چند کلمه‌ی گل‌درشت و فکر شده است که با هم یک جمله‌ی تاثیرگذار و ماندگار را بسازد. برای ساختن چنین جمله‌های درخشان و موثری یک کپی‌رایتر بیش از هر چیز باید مهارت کوتاه‌نویسی را بلد باشد. اصلا تبلیغ‌نویسی با کوتاه‌نویسی معنا پیدا می‌کند. هنر یک تبلیع‌نویس این است که با کمترین و موثرترین کلمه‌ها بتواند مخاطب را قانع کند و بر احساس او تاثیر بگذارد. راه‌های کوتاه‌نویسی بی‌شمار است. اما پیش از هرچیز، من فکر می‌کنم اگر شما یک کپی‌رایتر هستید برای یادگیری این مهارت بهتر است اول از همه نوشته‌های کوتاه را بخوانید، چون ناخودآگاه یک نویسنده از آن‌چه که می‌خواند تاثیر می‌‌پذیرد. مثلا من آن زمان که شعر می‌گفتم،  زبان شعری‌ام و تصاویر تشبیهاتی که در آن به کار می‌بردم کاملا شبیه به شاعری می‌شد که در آن مدت با او دمخور بودم، در واقع ههر وقت آثار شاعری را می‌خواندم ناخودگاه غزل‌هایم رنگ شعرهای او را می‌گرفت. می‌خواهم بگویم خیلی کم پیش می‌آیدکه نویسنده از آنچه که مطالعه می‌کند تاثیر نگیرد، به‌طور مثال اگر شما عادت دارید که کتاب‌های فلسفی با جملات بلند و پیچیده را بخوانید قطعا سبک و سیاق نوشتارتان هم همان‌طور می‌شود. پس اگر یک تبلیغ‌نویس هستید و می‌خواهید جملات کوتاه و تاثیرگذاری را در قالب اسلوگان، تگ‌لاین و تیتر بنویسید با جملات کوتاه و درخشان نویسنده‌های دیگر دمخور شوید و از آن‌ها الهام بگیرید. اینجا می‌خواهم برای شما از این بگویم که برای یادگیری کوتاه نویسی بهتر است چه آثاری را مطالعه کنید.

رباعی

رباعی از نطر ساختاری بسیار فشرده و محدود است. به طوری که شاعر مجبور است تمام پیام و اندیشه‌های بلندبالای خود را تنها در قالب چهار مصراع کوتاه بگنجاند. او هیچ عرصه‌ی فراخی برای لفاظی‌ها و تشبیهات زائد ندارد و همین محدودیت او را وادار می‌کند که با کلمات کوتاه و موثرتر، مفاهیم مورد نظر خود را بیان کند. خواندن رباعی به ما کمک می‌کند که یاد بگیریم چطور می‌توانیم عمیق‌ترین افکار فلسفی را با کلمات کم بیان کنیم. اگر نمی‌توانید زیاد با زبان و مفاهیم کلاسیک رباعیات خیام ارتباط برقرار کنید، آثار رباعی‌سرایان معاصر را مطالعه کنید. همه‌ی کتاب‌های جلیل صفربیگی را می‌توانید از طاقچه بخوانید و به غیر از آن به رباعی‌های میلاد عرفان‌پور و رباعی‌سرایان معاصر دیگر هم نگاهی بیندازید.

تک بیت‌ها

صائب تبریزی با تک‌بیت‌هایش معروف است. شما می‌توانید تک‌بیت‌های صائب را اینجا بخوانید. برای خلق یک تک‌بیت زیبا، شاعر باید از خلاقیت و نوآوری بالایی برخوردار باشد تا بتواند پیام را در یک مصراع کوتاه و زیبا جای دهد. این پرورش ذهن خلاق برای کوتاه‌نویسی بسیار موثر است. در واقع مطالعه تک‌بیت‌های موفق و درک چگونگی بیان ایده‌ها، احساسات و مفاهیم در قالب یک بیت می‌تواند تمرین بسیار ارزشمندی برای کسب مهارت کوتاه‌نویسی باشد.

آفوریسم

آفوریسم‌ها جملات بسیار کوتاه، مختصر و فشرده‌ای هستند که حکمتی عمیق یا حقیقتی ژرف را در خود جای داده‌اند. برای کپی‌رایتری که می‌خواهد مهارت کوتاه‌نویسی را یاد بگیرد، مطالعه الگوهای رایج در آفوریسم و درک چگونگی انتقال پیام با کمترین واژه‌ها، بسیار آموزنده است‌. آفوریسم‌ها با اینکه مختصر هستند اما باید پیام را گویا، روشن و تاثیر گذار ارائه دهند. این چالش فشردگی و گویایی در کوتاه‌نویسی را می‌توانید با مطالعه آفوریسم تمرین کنید. اگر می‌خواهید درباره‌ی این جملات کوتاه، گویا و پرمغز بیشتر بدانید اینجا کلیک کنید.

ضرب‌المثل‌

ضرب‌المثل‌ها نمونه‌های درخشان و تاثیرگذار کوتاه‌نویسی هستند که نسل به نسل منتقل شد‌ه‌اند. در کتاب ایده‌عالی مستدام ضرب‌المثل‌ها به عنوان نمونه‌هایی از ایده‌های ماندگار معرفی می‌شوند که ویژگی‌هایی مانند سادگی، ملموس بودن، داستانی بودن را دارند. بسیاری از صرب‌المثل‌ها از تصاویر استعاری و کنایی برای انتقال مفهوم استفاده می‌کنند. این کاربرد زبان نمادین و تصویری، اهمیت بسیار زیادی در  کوتاه‌نویسی دارد. پس به عنوان یک تبلیغ‌نویس با ضرب‌المثل‌ها دمخور شوید تا غنای آن‌ها در آثار شما هم تجلی پیدا کند.

کاریکلماتور

مطالعه و درک کاریکلماتورها می‌تواند در تقویت مهارت کوتاه‌نویسی موثر باشد. با توجه به اینکه بسیاری از کاریکلماتورها با استفاده از طنز، کنایه و لحن طعنه‌امیز پیام خود را منتقل می‌کنند می‌توانند به تقویت مهارت انتقال پیام در با طنز و کنایه کمک کنند. پرویز شاپور یکی از برجسته‌ترین افراد در زمینه نگارش کاریکلماتور است. کتاب قلبم را با قلبت میزان می‌کند نمونه بارز و درخشان از این سبک نگارش است که بد نیست به آن هم نگاهی بیندازید.

دیوارنوشت‌ها

پیر بوردیو، جامعه ­شناس و متفکر فرانسوی می‌­گوید: “هر واقعیت اجتماعی اگر درست نگریسته و فهمیده شود پنجره­ایی به سوی جهان و کل جامعه است.” دیوارنوشت‌ها یک نمونه از وندالیسم شهری هستند، می‌توان از کنار آن‌ها ساده گذشت اما جدی گرفتن آن‌ها می‌تواند به آشنایی با اصطلاحات و زبان عامیانه، نمادها و اشارات فرهنگی کمک کند. علاوه بر این کوتاهی و فشردگی دیوارنوشت‌ها می‌تواند نمونه‌ی مناسبی برای کوتاه‌نویسی باشد.

اسلوگان‌ها و تگ‌لاین‌ها

مهارت کوتاه‌نویسی در تبلیع‌نویسی بیش از هر چیز در نوشتن شعارهای تبلیغاتی به کمک شما می‌آید. یک اسلوگان و تگ‌لاین خوب باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با کم‌ترین کلمات توجه مخاطب را جلب کند و تاثیر ماندگاری بر ذهن او بگذارد. اسلوگان‌ها و تگ‌لاین‌ها باید پیام کلیدی یک برند یا محصول را در چند کلمه یا یک جمله بسیار بسیار کوتاه خلاصه کنند. این فشردگی توانایی بیان پیام با کمترین کلمات، از مهارت‌های اساسی کوتاه‌نویسی است. شما به عنوان یک تبلغ‌نویس باید با همه‌ی شعارهای تبلیغاتی برندهای مطرح دنیا آشنا باشد. با جستجو در اینترنت یا مطالعه کتاب‌هایی مانند این کتاب با برجسته‌ترین و مشهورترین نمونه‌های اسلوگان‌ها و تگ‌لاین‌ها آشنا شوید.

تیترها و عنوان‌ها

گاهی در کتابخانه‌ها چرخی بزنید و فقط عنوان کتاب‌ها را ببینید. در کنار دکه‌های روزنامه‌فروشی بایستید و فقط تیترهای روزنامه‌ها را بخوانید. فهرست مجلات‌ را باز کنید و تیتر مقاله‌ها را بررسی کنید. تیترنویسی در دنیای کپی‌رایتینگ خیلی اهمیت دارد و شما فقط با مطالعه تیترهای درخشان و موفق و استخراج ساختار آن‌ها می‌توانید این مهارت را در خودتان تقویت کنید.

دیالوگ‌ها

وقتی فیلم تماشا می‌کنید چقدر به دیالوگ‌ها دقت می‌کنید؟ دیالوگ‌ها معمولا به طور غیررسمی، ساده و طبیعی بیان می‌شوند. گفت‌‌وگوها سرشار از اصطلاحات عامیانه و روزمره هستند و به شما کمک می‌کنند که به زبان مردم عادی نزدیک شوید. علاوه بر این در دیالوگ‌ها افراد با کمترین کلمات ممکن باید منظور خود را برسانند پس آن‌ها معمولا فاقد جملات حشو و زاید هستند به شما کمک می‌کنند تا با فشردگی و اختصار که یک ویژگی کلیدی در کوتاه‌نویسی است آشنا شوید.

جملات قصار

یک دفترچه کنار دستتان باشد و هر کتابی را که می‌خوانید جملات قصار آن را هایلات و یادداشت‌برداری کنید. جملات قصار اغلب حاوی حکمت‌ها، اندیشه‌ها و مفاهیم عمیق هستند که به شکل فشرده بیان می‌شوند. این توانایی انتقال مفاهیم پیچیده در قالب کوتاه هدف نهایی کوتاه نویسی است. پس بیایید یک بانک جملات قصار برای خودتان درست کنید.

مهارت‌های فنی کوتاه‌نویسی را یاد بگیرید

قطعا مطالعه جملات کوتاه درخشان می‌تواند الهام‌بخش شما باشد. اما از همه‌ی‌ این‌ها که بگذریم نباید از نکات فنی لازم برای نگارش جملات کوتاه غافل شویم. راهکارهای فنی مختلفی برای یادگیری کوتاه‌نویسی وجود دارد شما می‌توانید این مقاله از تایپو را بخوانید. در بخشی از کتاب بهتر بنویسم نیز رضابابایی راهکارهایی را برای کوتاه‌نویسی معرفی کرده است. از نظر رضا بابایی که “بیماری درازنویسی با حدف کلمات و توضیحات اضافی یا تجزیه یک جمله بلند به چند جمله کوتاه درمان می‌شود.”

یادتان نرود که

“اگر کوتاه‌ترین فاصله میان دو نقطه، خط راست است، کوتاه‌ترین فاصله میان دو مغز نیز جمله کوتاه و رسا است. هر چه جمله‌ها کوتاه‌تد باشد، خواندن و فهم آن‌ها برای خواننده آسان‌تر است.”

پس اگر یک تبلیغ‌نویس هستید بیایید با مطالعه  آثار درخشان کوتاه‌نویسی برای الهام گرفتن از آن‌ها و تمرین کوتاه‌نویسی فاصله‌ی میان مغزها و قلب‌ها را کم کنیم!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *